In het kader van de doelstellingen van het landelijke Energieakkoord 2013-2023 zal de gebouwde omgeving in 2050 energieneutraal moeten zijn en volgens de Energieagenda van het Rijk wordt voor de energievoorziening geen aardgas meer gebruikt. Vanaf 1 juli 2018 dient de nieuwbouw aardgasvrij te zijn en in 2020 dienen nieuwbouwwoningen nagenoeg energie neutraal te worden gebouwd. Voor nieuwe overheidsgebouwen geldt dit al. In 2020 is het aandeel duurzaam opgewekte energie 14% van de gehele energieproductie en 16% in 2023. Op basis van de Klimaatafspraak van Parijs zal in 2030 49% CO2 reductie behaald dienen te worden ten opzichte van de uitstoot in 1990. Dit alles houdt in dat de gemeente de komende decennia een energietransitie ondergaat. Om de energietransitie in goede banen te leiden is in 2018 een energietransitieplan voor de komende vijf tot tien jaar  opgesteld. Met het programma 'Nederland Circulair in 2050' streeft het Rijk naar een circulaire economie in 2050. Alle afvalstoffen zijn dan grondstoffen geworden. Het Rijk is de samenwerking met het interprovinciaal overleg, de Unie van Waterschappen en de vereniging van Nederlandse gemeenten aangegaan om gezamenlijk de bovengenoemde doelstellingen te behalen. Het Rijk stelt jaarlijks 300 miljoen beschikbaar tot 2030. Voor 2019 en verder worden deze middelen onder andere ingezet om gemeenten te ondersteunen om bestaande woonwijken aardgasvrij te maken. Het is nog niet bekend hoeveel middelen en in welke vorm deze ondersteuning zal worden gegeven.

Milieu

De doelstellingen en ambities op het gebied van milieu zijn opgenomen in het Milieubeleidsplan 2014-2018. Vanwege het verlopen van deze beleidsperiode is een nieuw Milieubeleidsplan voor de periode 2019-2023 opgesteld. De landelijke doelstellingen op het gebied van milieu en duurzaamheid vormen het uitgangspunt voor het nieuwe milieubeleidsplan. Het milieu- en energiebeleid richt zich onder andere op een hoge mate van participatie van burgers en bedrijven in de verduurzaming van de gemeente Heemskerk. Naast het milieubeleidsplan zijn voor een aantal milieuthema’s aparte beleidsnotities van kracht. Het uitvoeringsprogramma Milieu vloeit voort uit het Milieubeleidsplan, de begroting en de vigerende beleidsnotities. De Omgevingsdienst IJmond (ODIJ) ondersteunt de gemeente bij het opstellen en uitvoeren van de milieubeleidsplannen.

Water en riolering

Het gezamenlijke Water- en rioleringsplan Verbinden met water 2017-2021 van de gemeenten Beverwijk en Heemskerk en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier geldt als gemeentelijk beleidskader. Samenwerking in de waterketen blijft het hoofdthema voor de riolering. Zowel op beleids- als beheersniveau wordt waar mogelijk samengewerkt om kosten te besparen, de kwaliteit van de diensten en/of producten te verhogen en elkaars kennisniveau op peil te houden. Naast de maatregelen in de openbare ruimte, zal ook een groter beroep worden gedaan op de inwoners om hun eigen omgeving klimaatbestendig in te richten. Een duurzaam oppervlaktewater- systeem houdt in dat mooi, schoon en voldoende open water aanwezig is en dat het water bijdraagt aan de waarde van de leefomgeving.

Groenbeleidsplan

In 2019 wordt het Groenbeleidsplan vastgesteld. Het Groenbeleidsplan schetst de groene kaders en is een instrument dat wordt ingezet om groen een volwaardige plek in de belangenafweging tussen de verschillende beleidsvelden te geven. Spil hierin vormt de aangewezen groenstructuur van Heemskerk. De ruime en vooral groene opzet van het stedelijk gebied maakt Heemskerk tot een aantrekkelijk woongebied. De pijlers waarop het nieuwe beleid is gestoeld zijn:

• Biodiversiteit.
• Klimaatadaptatie.
• Gezondheid en
• Identiteit.

Grondstoffen/terugloop van restafval

In het plan staat opgenomen dat de gemeente in samenwerking met HVC op zoek is naar de meest optimale manier van brongescheiden inzameling, om te komen tot de landelijke doelstelling van 75% afvalscheiding en 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2020.

Verbonden partijen

Het Afvalschap IJmond-Zaanstreek (GR AIJZ)
Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten (Heemskerk, Beverwijk, Velsen en Zaanstad) met betrekking tot het beheer van de aandelen van de gemeenten in de NV HVC en alles wat daartoe dienstbaar is.

De ReinUnie (GR RU)
Deze gemeenschappelijke regeling beheert de activa van de gezamenlijke gemeenten (Heemskerk, Beverwijk en Velsen).

Omgevingsdienst IJmond (GR ODIJ)
De Omgevingsdienst IJmond voert in 2019 en verder de milieu- en duurzaamheidstaken uit op basis van het nieuwe Milieubeleidsplan 2019-2023 in wording.